نورپردازی؛ روح بخش فضای خانه
هیچ چیز به اندازه‌ی نور نمی‌تواند به جذابیت فضا و دل‌انگیز کردن آن اضافه کند. نور همان ورد جادویی است که انرژی محیط را به طور کلی می‌تواند تغییر دهد. هر فضایی نیز نور متناسب با خود را می‌طلبد. نورپردازی که مختص به اتاق خواب است نمی‌تواند برای آشپزخانه هم مناسب باشد. حتی به صورت کلی‌تر نوری که در محیط اداری استفاده می‌شود با فضای مسکونی متفاوت خواهد بود.
نورپردازی خانه مرحله‌ای است که بخشی از آن در مرحله نصب سیستم الکتریکی خانه انجام می‌شود و ممکن است بخشی از آن نیز بعد از پایان کار انجام شود. در این نوشتار ما می‌خواهیم صفر تا صد نورپردازی در خانه و انواع آن را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
نورپردازی
نورپردازی می‌تواند به ارزش احساسی معماری ساختمان بیفزاید و به ایجاد تجربه‌ای منحصر به فرد برای کسانی که در آن فضا هستند کمک کند. بدون نور، معماری کجا خواهد بود؟ آیا باز هم همان تأثیر را خواهد داشت؟ نه، نمی‌شود. چه نور روز باشد و چه نور مصنوعی، نور توجه را به بافت‌ها، رنگ‌ها و فرم‌های یک فضا جلب می کند و به معماری کمک می‌کند تا به هدف واقعی خود برسد. بینایی مهم‌ترین حسی است که از طریق آن از معماری لذت می‌بریم و نور، حتی نحوه درک ما از معماری را بهبود می‌بخشد.
نورپردازی با هدف رسیدن به تاثیرات کارکردی و زیبایی شناسی در محیط انجام می‌گیرد. نورپردازی شامل استفاده از منابع نور مصنوعی مانند لامپ‌ها و وسایل روشنایی و همچنین استفاده از نور طبیعی با گرفتن نور روز است. نور روز (با استفاده از پنجره‌ها و نورگیرها) گاهی به عنوان منبع اصلی نور در طول روز در ساختمان‌ها استفاده می شود.
استفاده بهینه از نور طبیعی در روز به جای استفاده از نور مصنوعی، که بخش عمده‌ای از مصرف انرژی در ساختمان‌ها صرف این موضوع شده، باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود. نور مناسب می‌تواند به بهبود عملکرد منجر شود، به بهتر شدن ظاهر فضا کمک کند، و همچنین اثرات روانی مثبتی بر ساکنین داشته باشد.
نورپردازی داخلی معمولاً با استفاده از وسایل روشنایی انجام می‌شود و بخش کلیدی طراحی داخلی است.
تاریخچه نورپردازی
عمر نورپردازی تقریبا با عمر کشف آتش برابری می‌کند! شاید تعجب کنید ولی درست خوانده‌اید. کشف آتش.
با کشف آتش، اولین شکل روشنایی مصنوعی که برای روشن کردن یک منطقه استفاده می‌شد، آتش کمپ یا مشعل بود. در حدود 400000 سال پیش، آتش در غارهای انسان پکنی (گونه‌ای از انسان راست قامت است که در حدود 680 تا 780 هزار سال پیش زندگی می‌کرده است.) شعله‌ور شد. مردم ماقبل تاریخ از چراغ‌های نفتی اولیه برای روشن کردن محیط اطراف استفاده می‌کردند. این لامپ‌ها از مواد طبیعی مانند سنگ‌ها، صدف‌ها و شاخ‌ها ساخته می‌شدند، پر از چربی بودند و فیتیله الیافی هم داشتند. لامپ‌ها معمولا از چربی‌های حیوانی یا گیاهی به عنوان سوخت استفاده می‌کردند. صدها عدد از این لامپ‌ها (سنگ های توخالی کار شده) در غارهای Lascaux در فرانسه امروزی پیدا شده است که قدمت آن‌ها به حدود 15000 سال پیش می‌رسد. از حیوانات روغنی هم (پرندگان و ماهی ها) پس از نخ زدن با فتیله به عنوان چراغ استفاده می‌شده است. علاوه بر این کرم شب‌تاب نیز به عنوان منبع روشنایی توسط مردمان باستان به کار گرفته شدند.
بعد از مدتی شمع و چراغ‌های شیشه‌ای و سفالی اختراع شدند. البته کاهش عمده در هزینه روشنایی با کشف روغن نهنگ رخ داد. استفاده از روغن نهنگ پس از آن که آبراهام گسنر، زمین شناس کانادایی، برای اولین بار نفت سفید را در دهه 1840 تصفیه کرد، کاهش پیدا کرد و منجر به تولید نور درخشان‌تری با هزینه بسیار کمتر شد.
در دهه 1850، قیمت روغن نهنگ به دلیل کمبود نهنگ به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد (بیش از دو برابر از سال 1848 تا 1856) . تا سال 1860، 33 کارخانه نفت سفید در ایالات متحده وجود داشت و آمریکایی‌ها بیشتر از نفت سفید و گاز استفاده می‌کردند تا روغن نهنگ. آخرین ناقوس مرگ برای روغن نهنگ در سال 1859 بود، زمانی که نفت خام کشف شد و صنعت نفت به وجود آمد.
روشنایی گاز از اوایل دهه 1800 برای تامین برق چراغ‌های خیابانی در شهرهای بزرگ به اندازه کافی مقرون‌به‌صرفه بود و همچنین در برخی از ساختمان‌های تجاری و خانه‌های افراد ثروتمند استفاده می‌شد. کاهش عمده بعدی در قیمت در دهه 1880 با معرفی روشنایی الکتریکی به شکل چراغ‌های قوس الکتریکی برای فضاهای بزرگ و روشنایی خیابان و به دنبال آن تجهیزات مبتنی بر لامپ رشته‌ای برای روشنایی داخلی و خارجی اتفاق افتاد.
با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی استفاده از روشنایی الکتریکی در سرتاسر جهان گسترش پیدا کرد و امروزه شاهد نورپردازی‌هایی در انواع مختلف هستیم.
انواع نورپردازی ساختمان
4 نوع اصلی نورپردازی در ساختمان وجود دارد که با توجه ویژگی‌های هر کدام و همچنین فضای مورد نظر (برای مثال نورپردازی اتاق باشد یا آشپزخانه) اجرا می‌شوند. این 4 نوع عبارت‌اند از:
- نورپردازی محیط
نورپردازی محیطی، نور عمومی است که برای روشن کردن یکنواخت اتاق استفاده می‌شود. این نوع نورپردازی می‌تواند نور طبیعی پنجره‌ها یا نور بالای سر مانند لوسترها باشد. فراهم کردن فضایی با نور کلی و امکان دیدن و حرکت ایمن در اطراف، پایه و اساس هر طرح روشنایی داخلی است.
محل استفاده از نورپردازی محیطی هر اتاق در خانه شما می‌تواند باشد.
- نورپردازی موضعی
این نوع از نورپردازی برای کمک به فعالیت‌های خاص مانند خواندن، آشپزی یا مطالعه استفاده می‌شود. معمولاً روشن‌تر از نور محیط است و نور به سمت جایی که بیشتر مورد نیاز است هدایت می‌شود. این نوع روشنایی ممکن است از منابع مختلفی از جمله لامپ‌های رومیزی استفاده کند.
محل استفاده از نورپردازی موضعی
- مطالعه یا دفتر: چراغ مطالعه
- آشپزخانه: زیر کابینت
- اتاق خواب: چراغ خواب
- سرویس بهداشتی: روشنایی روشویی
- نورپردازی تاکیدی
نورپردازی تاکیدی برای برجسته کردن ویژگی‌های خاص یک اتاق مانند ورودی‌ها، گیاهان، آثار هنری یا شومینه استفاده می‌شود. می تواند نقش مهمی در افزودن حس و شخصیت به اتاق داشته باشد.
محل استفاده از نورپردازی تاکیدی
برجسته کردن و جلب توجه به ویژگی مانند آثار هنری یا گیاهان
- نورپردازی تزئینی
از نورپردازی تزئینی صرفاً برای اهداف زیبایی شناختی استفاده شده تا به جذابیت سبک دکوراسیون افزوده شود. وسایل این نوع نورپردازی شامل وسایل روشنایی مانند دیوارکوب، لوستر یا چراغ های آویز می‌شود.
محل استفاده از نورپردازی تزئینی
- ورودی ساختمان
- بالای میز ناهارخوری
- قسمتی از اتاق نشیمن
- دیوارکوب در دو طرف تخت
